Tip van de maand
December 2012 - Uw handleiding vertalen? Klopt het brondocument?
We zien het helaas nog te vaak: de brondocumenten die wij moeten vertalen, zijn niet goed opgesteld. Om maar meteen een voorbeeld te geven: in een handleiding staat de zin: "kijk op pagina 17 voor meer informatie".
Nu kan het natuurlijk zo zijn dat in de vertaling de pagina-indeling gelijk blijft. Maar in de praktijk blijkt dat het aantal pagina's vaak verandert. De in het voorbeeld genoemde pagina 17 kan namelijk in de vertaling pagina 19 zijn. Als dit een keer voorkomt, dan is het nog wel te doen om dit naderhand te corrigeren. Bij een grote handleiding met heel veel van dergelijke verwijzingen, resteert na de vertaling een grote puzzel om alle verwijzingen te controleren en te verbeteren.Andere soortgelijk voorbeelden zijn de inhoudsopgave voorin het document en de index vaak achterin het document. Ook hierin staan veel verwijzingen naar paginanummers. Tekstverwerkers waarin handleidingen vaak worden geschreven zoals Word en FrameMaker bieden uitstekende tools om dit soort problemen te voorkomen. Het is daarbij belangrijk om te weten dat moderne CAT-software alle verwijzingen in de vorm van een inhoudsopgave, zogeheten "cross references" en dergelijke herkent en in sommige gevallen zelfs automatisch aanpast. Wanneer u uw handleiding wilt laten vertalen naar meerdere talen dan kunnen wij uw handleiding desgewenst optimaliseren voor het vertaalproces. Een investering die zich in de meeste gevallen laat terugverdienen doordat er tijdens het vertalen tijdwinst kan worden geboekt en bovendien is het aantal woorden dat we in rekening brengen vaak lager dan voorheen. Als u interesse heeft in het optimaliseren van uw handleidingen of andere te vertalen documenten, we hebben het dan met name over technische documentatie, raden wij u aan te kijken naar welke mogelijkheden er momenteel zijn op het gebied van professionele software voor technische schrijvers.
In 2013 zullen we onze website uitbreiden met handige tips voor het schrijven en het vertalen van technische documentatie. Wij zullen dan ook wat uitgebreider ingaan op het hierboven genoemde onderwerp. Houd onze website daarom in de gaten!
November 2012 - Amerikaans-Engels woordenboek
Tijd voor een kijkje in de keuken. In ons vertaalbureau in Tilburg, vertalen we veel naar het Engels. Nadat de vertaler en proofreader klaar zijn met hun taken, gaat onze projectmanager de vertaling controleren. Bij deze controle maken we gebruik van de ingebouwde kwaliteitscontrole in bijv. memoQ of Trados Studio, maar ook maken we gebruik van externe “QA-tools” zoals QA Distiller, waarmee we extra letten op consistentie. Het is uiteraard belangrijk dat we terminologie steeds weer correct toepassen en om er zeker van te zijn dat onze vertaler de juiste termen heeft gebruikt, wordt dit door ons altijd achteraf gecontroleerd. Bij de controle letten we uiteraard ook op spelling. En in het geval van Engelse vertalingen, letten we dus ook op Brits-Engelse, dan wel Amerikaans-Engelse spelling en woordgebruik.
Een handige website die we daarvoor regelmatig raadplegen is Merriam-Webster.com. Op deze website is een deels gratis woordenboek Amerikaans-Engels te raadplegen. In de betaalde versie ($29,95) heb je onbeperkt toegang tot alle 476.000 lemma’s. Merriam-Webster.com bevat ook leuke filmpjes en wetenswaardigheden over de Engelse taal. Een echte aanrader!
Oktober 2012 - Gratis abonnement op Onze Taal
Deze maand bieden we onze klanten iets extra's aan. Alle klanten die voor meer dan € 250,- bestellen, krijgen één jaar lang het tijdschrift "Onze Taal" thuisbezorgd. Het tijdschrift bevat artikelen over goed en fout taalgebruik, tips over leesbaar schrijven, informatie over spreken en presenteren, en bespreekt onderwerpen als taal en computer, argumentatie, woordenboeken, nieuwe woorden, etymologie, spelling, jongerentaal enz. Veel lezers waarderen de rubriek "Ruggespraak" op de achterkant van het blad, waarin taalfouten en dubbelzinnige teksten onder de aandacht komen. Om gebruik te maken van deze actie dient u hier uiterlijk 31 oktober 2012 om te vragen bij uw projectmanager.
September 2012 - CSV en Excel?
Veel mensen openen een .csv-bestand in Excel. Maar wij raden dat af. Excel is namelijk een beetje koppig als het om dit formaat gaat. Excel forceert zijn eigen instellingen op een .csv-bestand wat ervoor kan zorgen dat de tekst niet in de goede cellen staat, of dat de encoding problemen geeft. Een Franse è wordt dan bijvoorbeeld niet goed weergegeven.
De oplossing is tamelijk eenvoudig. Met het gratis te downloaden programma Calc (onderdeel van LibreOffice / OpenOffice is het eenvoudig om het scheidingsteken en de codetabel in te stellen. Tijdens het kiezen van de instellingen geeft Calc handig een preview aan, zodat je meteen ziet of de instelling het gewenste resultaat oplevert.
Hetzelfde geldt voor het opslaan van .csv-bestanden. Ook hier geeft het programma verschillende opties weer waaruit men kan kiezen.
Augustus 2012 - Priester op non actief?!
Tijdens het vertalen van een tekst komen soms onduidelijkheden naar voren, waarbij we meestal even overleggen met de klant wat er nu precies wordt bedoeld. Soms is iets niet duidelijk door een verkeerde spatie. Er zijn veel komische voorbeelden te vinden op www.spatiegebruik.nl.
Let dus op dat u woorden correct aan elkaar schrijft. Het is tevens een kleine bespaartip, want als uw document minder woorden telt, betaalt u ook minder.
Juli 2012 - MemoQ 6 is 45 dagen gratis te testen
Kilgray Translation Technologies heeft deze maand de lang verwachte nieuwe versie van hun moderne CAT-software "memoQ" gelanceerd. Zoals we van Kilgray gewend zijn, is het programma 45 dagen lang gratis te testen. De trial-versie heeft geen restricties, zodat je meteen kan genieten van deze "openbaring in vertaalland". Veel vertalers zijn opgegroeid (bijvoorbeeld tijdens hun studie) met Trados TagEditor en Trados Workbench, en, nog erger, Multiterm. Drie dure, trage en onlogisch samenhangende programma's voor iets wat memoQ beter, sneller, betrouwbaarder én goedkoper kan: de professionele vertaler ondersteunen tijdens zijn werk.
De verschillen tussen memoQ 6 en zijn voorganger memoQ 5, lijken niet al te groot. Toch claimt Kilgray dat er heel veel "onder de motorkap" is verbeterd. MemoQ 6 is sneller, nog gebruiksvriendelijker en is voor het previewvenster is niet meer afhankelijk van een MS Office-installatie.
Het sterke punt van memoQ, in vergelijking met andere CAT-software, is dat je op een heel logische, natuurlijke wijze alle onderdelen van het vertaalproces doorloopt. Kortom, memoQ is erg compleet en door het gebruiksgemak waarschijnlijk de beste CAT-software van dit moment.
Interesse? Download memoQ 6 hier!
Juni 2012 - Gratis tool voor de hobbyist of semi-prof
De ontwikkeling van vertaalsoftware staat niet stil. Een van de programma's dat al enige tijd op de markt is, heet OmegaT. Vooral geliefd vanwege het feit dat het programma op alle besturingssystemen werkt. Ook niet onbelangrijk: OmegaT is gratis te downloaden. Het programma bestaat sinds 2000 en er is sindsdien een hoop veranderd. OmegaT kon tot voor kort geen MS Office-bestanden importeren, maar gelukkig is dat nu wél mogelijk. Daarmee is OmegaT een stuk professioneler geworden, want veel bedrijven leveren hun te vertalen teksten aan in Word-formaat (.doc / .docx).
Voor de downloadlink gaat u het beste naar de homepage van OmegaT, zodat u de nieuwste versie kunt downloaden.
Mei 2012 - Handige zoektips in Google
Deze maand hebben we twee korte tips die u kunnen helpen bij het zoeken met de zoekmachine van Google.
Op zich zijn deze tips niets nieuws, maar toch weet lang niet iedereen dat Google de mogelijkheid biedt om zeer specifiek naar informatie te zoeken.
De eerste tip heeft betrekking op het bestandsformaat. Door gebruik te maken van de filetype-operator kan u de zoekopdracht beperken tot bepaalde bestandsformaten zoals pdf, xls, doc enz.
Enkele voorbeelden:
- filetype:pdf veiligheidsinformatieblad Shell
- filetype:doc jaarverslag Heineken
De tweede Google-tip is de define-operator. Hiermee kan u handig en vooral heel snel een definitie in Google vinden van een bepaald woord of afkorting.
Enkele voorbeelden:
- define:msds
- define:supreme court
- define:jurisprudentie
April 2012 - Help! Ik heb met spoed een vertaling nodig, wat nu?
Het komt regelmatig voor dat iemand met spoed een vertaling nodig heeft. Wat kan men in zo'n geval het beste doen. We sommen een paar dingen op:
- Zorg ervoor dat u het definitieve bestand heeft. Tussentijdse wijzigingen zorgen voor verwarring en vertraging over het algemeen.
- Vul het offerteformulier in en voeg het bestand toe. Geef daarbij aan:
- wat de uiterste deadline is;
- waar u de vertaling voor nodig heeft*;
- hoe we u het beste kunnen bereiken en tot wanneer.
*Bij Tilburg Translations gaan we ver in kwaliteitscontroles. Een afwijkend aanhalingsteken, een dubbele spatie: we filteren de kleinste foutjes er nog uit. Maar al die controlestappen nemen extra tijd in beslag. En misschien hoeft u bij een spoedgeval alleen de betekenis van een tekst te weten. In dat geval is zoiets als een dubbele spatie natuurlijk geen probleem. Door bij uw aanvraag aan te geven waar u de vertaling voor nodig heeft, kunnen wij efficiënter te werk gaan en de vertaling volgens uw wensen op tijd leveren.
Maart 2012 - InDesign bestanden nu nog makkelijker te vertalen
Het is niet bij iedere dtp'er bekend dat InDesign-bestanden via CAT-software rechtstreeks vertaald kunnen worden. Dat kon tot versie CS4 al door middel van een export naar .inx-formaat, weliswaar met lichte problemen af en toe – met de komst van CS5 is het voor ons mogelijk om via het .idml-formaat InDesign-brochures te vertalen. De CAT-software herkent de 'stories' in het .idml-bestand en de vertaler zet vervolgens zijn vertaling in de computer. Hetgeen resulteert in een vertaald .idml-bestand dat eenvoudig kan worden geopend in InDesign. Tilburg Translations controleert vervolgens de lay-out en past waar nodig wijzigingen aan. Zodoende leveren wij u een printklare PDF aan, gecontroleerd door professionals.
Februari 2012 - Voorkomen van fouten, vertraging en ergernis
Een document vertalen vandaag de dag heeft heel wat meer voeten in aarde dan veel mensen denken. De professionele vertaler van tegenwoordig bezit naast gedegen kennis van beide talen en een stukje creativiteit ook een klein arsenaal aan softwareprogramma's. Software die hem helpt bij het toepassen van juiste terminologie. Software die hem helpt bij consistentie in de vertaling. Software die zijn fouten opspoort en corrigeert. En tevens software waarmee hij ongebruikelijke bestandsformaten toch kan vertalen. Hetzelfde geldt voor de proofreader. En ook de projectmanager bij Tilburg Translations voert als laatste schakel in het proces zijn controles uit met behulp van software. Het zijn essentiële hulpmiddelen om goed werk te kunnen leveren.
Maar al die controlestappen en het toepassen van specifieke software nemen al met al best wat extra tijd in beslag. Tijd die anderzijds wel weer kan worden ingehaald, juist door het gebruik van de software. Het vertalen zelf gaat tenslotte sneller en de kans op fouten of omissies is aanzienlijk kleiner. Niets is vervelender dan het constateren van een fout in een vertaling. Doordat we stapsgewijs onze vertalingen controleren worden fouten voorkomen en zo loopt u geen vertraging op in uw planning en worden ergernissen vermeden.
Januari 2012 - Nieuwe spelling Portugees
Sinds januari dit jaar geldt er een nieuwe officiële spelling voor de Portugese taal. De spellingregels zijn gelijk voor zowel het Braziliaans Portugees als het Portugees Portugees. Er geldt een overgangsperiode van 3 jaar. Dat wil zeggen dat vanaf 2015 de nieuwe spelling echt leidend is en de oude spelling zal vervallen. In de tussentijd mogen beide spellingen naast elkaar worden gebruikt. Heeft u Portugese teksten? Laat onze native speakers uw teksten controleren en waar nodig aanpassen aan de nieuwe spelling. Wij hebben voor deze service een zeer aantrekkelijk laag tarief.
Neem contact met ons op en vraag naar de mogelijkheden om uw Portugese teksten te updaten. Voor meer info over de nieuwe spelling kunt u kijken op www.portaldalinguaportuguesa.org.
Meer tips?
Voor meer tips kunt u kijken in ons archief met de tips van het jaar 2011.
